KIOROGLOU (ΚΙΟΡΟΓΛΟΥ)

Στα Δάφια, στο πανηγύρι της Αγίας Παρασκευής, το περασμένο καλοκαίρι, κάτω από τα πεύκα, η μουσική έπαιζε ανατολίτικα κι είπαμε να χορέψουμε με την Ερατώ αντικριστά τον Kioroglou. Σαν επιστρέψαμε στο τραπέζι, ήλθε ένας γέροντας και με το νεύμα του, μου ζήτησε ένα χορό. Δεν μου ξανάτυχε τέτοια πρόσκληση, ούτε τον ήξερα. Δίστασα, μα σεβόμενος την ηλικία του, έδωσα εντολή στα όργανα να επαναλάβουν το σκοπό.

Χόρευε αλλιώτικα και οι κινήσεις του ήταν αυστηρές. Το βλέμμα του καρφωνόταν συνέχεια και γρήγορα πάνω μου σαν πεταχτό μαχαίρι σε όλο μου το σώμα. Διέκρινα πως πέρα από την επιθετικότητά του, επιζητούσε ανάλογη απάντηση. Με τις φιγούρες του, με διέταζε πού και πώς θα πατήσω, ακόμα και πότε θα σηκώσω τα χέρια. Προσπαθούσε να συντονίσει τα βήματά μου στο ρυθμό του, αλλά εγώ χόρευα το δικό μου χαβά. Στεκόταν χαμηλά και ενώ σχεδόν ακουμπούσε ο ένας τον άλλον, τον έβλεπα σαν να ήταν μακριά.
Καμαρωτός, τον κοιτούσα αφ’ υψηλού. Δεν ταιριάζαμε κι αυτό ήταν φανερό, αλλά επιμέναμε ο καθένας στα δικά του. Δεν κατάλαβα για πόση ώρα κτυπούσαν τα όργανα. Όταν στο τέλος στάθηκε ακίνητος, τον πλησίασα να τον ευχαριστήσω, παρά την αποτυχία να συντονισθούμε. Ανέλπιστα, με αγκάλιασε και επιπλέον με φίλησε καταμεσής στην πίστα λέγοντας:

-Χόρεψες σωστά! Όχι σαν άλλους που έμαθαν από γυμναστές μόνο τα βήματα.
-Έλα να πιούμε ένα ούζο. Στο τραπέζι η Ερατώ τόλμησε να του πει:
-Ο καθένας βρισκόταν αλλού! Είδα καλά;
-Ο άντρας σου, χόρεψε σαν Περγαμηνός.
-Πώς κατάλαβες ότι κατάγεται από εκεί;
-Κουνά τα χέρια του παραπάνω!
-Μα δεν του το έμαθαν οι δικοί του, μοναχός του παιδεύεται.
-Ακολουθεί τις πατημασιές από εκεί! Οι Περγαμηνιοί χορεύουν τον Kioroglou με τ’ αλόγατα καβαλώντας πάνω τους, ολόρθοι! Γι΄ αυτό έκανε τέτοια τσαλίμια. Το χορό τον έχεις μέσα σου, από γεννησιμιού σου, δεν είναι γράμματα να τα μαθαίνεις.
-At havaci, αλόγων σκοπός. Όμως εσύ πλησίαζες πολύ στο χώμα και του ορμούσες. Από πού είσαι και χόρευες έτσι;
-Μένου ζκι Ανεμώκια! (σ.σ. Ανεμώτια). Οι γονείς ήρθαν από καρσί, απ’ τ’ Αϊβαλί. Ήταν φτωχοί κι βγάζαν άλλο ντέρτι. Ο σκοπός είχε παλιά κι λόγια, αλλά θυμάμαι μόνο τούτα: «Benim Kioroglou Babaktsi, που παλεύ’ς κι μ’ όποιουν παλεύ’ς τουν ν’κάς».
-Μπαμπακτσής, από το Μπαμπά, απέναντι από το Μόλυβο!
-Ήταν παλληκαρέλλι, πεχλιβάνης! Γι΄ αυτό το χορό τον λέγαν πεχλιβάνικο και τον χόρευαν με τα μαχαίρια σαν ζεϊμπέκικο.

Πήρα το λόγο και διηγήθηκα το χορό με τη Ρηνιώ, την κόρη μου, στο θέατρο της ρεματιάς, στο Χαλάνδρι Αττικής, όταν πριν από δέκα χρόνια πήγαμε για να παρακολουθήσουμε ένα περίφημο ανατολίτικο μουσικό συγκρότημα. Είχε πέντε μουσικούς από διαφορετικές χώρες, το Καζακστάν, την Ινδία, την Αρμενία, την Περσία και την Τουρκία. Όταν ακούσαμε να παίζουν τον Kioroglou, ενθουσιασμένοι σηκωθήκαμε να χορέψουμε εκπλήσσοντας τους μουσικάντηδες που δεν σταμάταγαν. Μου ανέφεραν πως ο σκοπός αυτός χορεύεται σε όλη την Ανατολή από τα παράλια της Μικρασίας μέχρι την Ινδία, για να τιμηθεί ο προάγγελος του Τσάκιτζη, ο προστάτης των φτωχών και κατατρεγμένων, ο KOR-OGUL, που σημαίνει της τυφλής ο γιός.

Ο γερο-Δημητρός από την Ανεμώτια, συγκινημένος, πρόσθεσε:«Να πάτε απέναντι να δείτε πώς τον χορεύουν κι να τους δείξετε, τί κουβαλάμε εμείς, με τα μαχαίρια ή με τ’ άλογα!».

Στο σύντομο ταξίδι μας, το καλοκαίρι στα παράλια, δυστυχώς δεν μπορέσαμε να πετύχουμε ένα ανάλογο πανηγύρι και υποσχεθήκαμε να βρεθούμε μια άλλη φορά, περισσότερο οργανωμένοι. Θα χορέψουμε, ανάμεσα στα όργανα, αντικριστά με την Ερατώ, αϊβαλιώτικα και περγαμηνά.

Α. Κυριαζής, www.emprosnet.gr

Χρήσιμα στοιχεία για τον "Kioroglou" μπορείτε να βρείτε και από την αφήγηση του Σόλων Λέκκα στο http://www.aegean.gr/culturelab/Biografika/Lekkas.htm